Antes de ser coñecido enriba dos escenarios, érao nas pistas de tenis; antes de ser Habló Pablo, presentábase como Anubis Metal Jack. Habló Pablo é o proxecto en solitario de Pablo Valín (Sarria, 1986), letrista e MC galego que, logo duns anos nos que «paro de facer música de xeito serio», rexorde con esta aposta que combina rap coa poesía slam.

Logo de lanzar unha presa de sinxelos, e actuar no Estadio de Riazor e o Palacio de Deportes da cidade herculina, Habló Pablo publica o seu novo traballo discográfico, No soy nadie pero soy yo (2025), «o meu disco máis honesto polo de agora».

 

Foto © Llum A. González

 

Antes de Habló Pablo (e de Anubis Metal Jack!), Pablo Valín xa era recoñecido... nas pistas de tenis! Como pasaches da raqueta ao micro?

Habló Pablo: «Pois curiosamente comecei a rapear aos 14 anos cando estaba de bolseiro no Centro de Alto Rendemento. Alí, na residencia onde viviamos todos os deportistas coñecín un amigo de Lalín que bailaba breakdance e foi o que me animou a facer as miñas primeiras rimas. Ata que tres anos despois, deixei o tenis e foi cando comecei a envorcarme xa de xeito máis serio na música».

 

Que puntos en común pensas que hai entre a disciplina que hai que ter no deporte profesional e a dedicación necesaria na música?

Habló Pablo: «Penso que moitos puntos en común. De feito, eu na música trato de ter a mesma disciplina que tiña ao facer deporte: cumprir horarios, ser traballador, ter palabra, tratar de mellorar e aprender constantemente, etc...

Ademais de que son dúas disciplinas nas que é moi importante aprender a manexar os nervios á hora de xogar/actuar».

 

A túa carreira artística comeza con Anubis Metal Jack, banda lucense de hip-hop e rap na que eras o MC e letrista. Como lembras estes inicios? Que papel xogaron no posterior desenvolvemento da túa traxectoria como artista?

Habló Pablo: «Pois nesa etapa aprendín un montón de cousas, pasábame días enteiros metido na casa do meu produtor daquela gravando desde a mañá ata a noite de xeito compulsivo. Foron anos fermosos nos que eu era un rapaciño cheo de ilusión, o que me fixo ter unha evolución moi grande en pouco tempo».

 

 

Con este proxecto musical chegas a ser galardoado como Mellor Artista Rap Independente nos Premios Hip-hop 2010. Botando a vista atrás, que significou este recoñemento para ti?

Habló Pablo: «Foi algo fermoso, sobre todo porque naquela época o hip-hop español centralizábase en Madrid e nas grandes cidades. Pensar que eu, un neno de Sarria, conseguira ter ese recoñecemento e que mesmo a revista de hip-hop máis importante da época —a xa extinta Hip-Hop Life— chegara a me considerar como o mellor artista underground daquel ano foi algo que me encheu de orgullo. Aínda que iso case pertence a época dos dinosauros [risos], sígome sentindo moi agradecido».

 

Logo de publicar seis longos baixo este pseudónimo, e colaborar con grandes do xénero como Raekwon (Wu-Tang Clan) ou Public Enemy, en 2022 comezas unha nova andanza musical como Habló Pablo. Por que esta transformación... e por que chamala así, «Habló Pablo»?

Habló Pablo: «Por unha serie de circunstancias varias voume desencantando e en 2016 paro de facer música de xeito serio e, aínda que continúo a escribir, non publico nada.

Consideraba que tiña que darlle unha volta tanto ao meu proxecto musical como á miña vida en xeral. Tendo sempre claro que ía volver cando chegase o momento idóneo e así foi como en 2022 decido volver con este novo proxecto baixo Habló Pablo, que é a miña forma de asinar todas as opinións que expreso nas cancións».

 

Foto © Pino Sartorio

 

Con este novo nome, aínda que non chegas a afastarte do rap ou hip-hop, si que notamos un xiro no ritmo, máis lento e melancólico, e nas letras, máis maduras. Que propiciou este cambio? Sen nomear ningún xénero, como definirías o teu son?

Habló Pablo: «Penso que ten que ver as miñas vivencias; quero pensar que todas as cousas que me acontecen na vida durante eses anos me converteron nunha persoa máis madura, con menos rabia e enfado do que tiña no pasado.

Sigo a facer rap mesturado con poesía slam, pero non me pecho a mesturalo con ningún outro estilo e gústame saírme das convencións do xénero, mesturando cancións enérxicas con outras de maior introspección».

 

Sentes que cambiou o teu público co cambio dun proxecto a outro?

Habló Pablo: «En certo xeito; antes era un proxecto de rap ortodoxo e agora, con Habló Pablo, é un proxecto moito máis aberto. Penso que o de agora pode chegar a persoas alleas ao mundo do hip-hop e ten unha mensaxe máis universal».

 

Foto © Llum A. González

 

Canto as túas influencias, quen dirías que ten, ou tivo, especial impacto no teu xeito de entender a música?

Habló Pablo: «Moitos artistas, comezando moito tempo atrás polos clásicos do rap norteamericano e tamén o rap francés actual. Fóra do rap, Leonard Cohen é o meu artista favorito. Tamén cantautores coma Atahualpa Yupanqui».

 

O primeiro que escoitabamos de Habló Pablo era “Infancia” e “Adolescencia”, dous temas autobiográficos que conforman unha viaxe nostálxica e retrospectiva, como unha volta ás orixes. Por que escoller estas dúas pezas en concreto como carta presentación?

Habló Pablo: «Pode que tivera culpa que nesa época fixen varias viaxes a Sarria, ás vivendas escolares nas que me criei, e me removeu moito. Unha forma de autocoñecemento é botar a vista atrás para que a xente saiba de onde veño e tamén para recordarmo a min mesmo, para recordar as miñas orixes».

 

 

 

 

En 2023 publicas “Forza Dépor”, un tema que unía o Deportivo e a súa historia co sentimento deportivista da cidade da Coruña. Descubrimos que es seareiro do Dépor desde neno... como se sente compoñerlle unha canción ao teu equipo de toda a vida? E interpretala logo ante un Riazor cheo?

Habló Pablo: «A primeira vez que entrei no estadio de Riazor, de neno, foi algo moi especial e difícil de describir. Se aquel día me din que vou actuar non unha, senón dúas veces nun mesmo ano no Estadio creo que non mo crería. Foi, sen dúbida, un soño cumprido.

Ademais, penso que aquel Superdépor nos ensinou que desde a humildade, con traballo, se poden chegar a conseguir cousas moi grandes».

 

 

 

 

Pero non é o único club da cidade herculina ao que lle puxeches banda sonora; “Coruña es naranja” é a canción que escribiches para o Básquet Coruña. De onde vén esta relación tan estreita entre o deporte e a música?

Habló Pablo: «Pois unha levou a outra; despois de sacar “Forza Dépor” encargáronme a composición de “Coruña es naranja”, o que me fixo moita ilusión, porque a miña vida sempre xirou entre música e deporte. Ademais que son dúas cancións de identidade galega e tamén lle collín moito agarimo ao Básquet Coruña».

 

 

 

Cáusanos curiosidade o sinxelo “Escarapote”, un tema con máis samples dos que estabamos acostumados a escoitar e que se presentaba cunha portada (e un vídeo) dun peliqueiro... (e non dun escarapote). Hai algo que se nos está a escapar?

Habló Pablo: «Pero se vos fixades na portada, o animal debuxado que ten na máscara o peliqueiro é un escarapote [risos]. É o superheroe que chega para impartir xustiza [risos]. Un dobre tempo a lume de carozo moi divertido e complexo tecnicamente que é, ademais, a canción coa que estamos abrindo os directos».

 

 

 

 

Despois de meses de adiantos, o 25 de abril vía a luz No soy nada pero soy yo (2025), o primeiro traballo discográfico de Habló Pablo. Cal é a idea tras el?

Habló Pablo: «Supón a miña volta definitiva a música; dez cancións que amosan de que vai este proxecto de Habló Pablo. Sen dúbida, o meu disco máis honesto e auténtico polo de agora ata que saia o seguinte, agardo, no que xa estou traballando».

 

Como unha especie de lemas motivantes, a canción “No soy nadie pero soy yo” comeza cun «estuviste perdido pero te levantarás, porque ni la derrota ni la victoria son nunca definitivas, abraza el mundo de lo imperfecto, donde fallar está correcto». Este non renderse, tamén se pode apreciar noutros temas —“Livertaz”, “Nunca se trató del resultado”— é este sentimento o nexo de unión do álbum?

Habló Pablo: «Moi boa apreciación, sen dúbida este é o nexo de unión do álbum que mesmo está presente practicamente en todas as cancións do disco. Está dedicado a todas esas persoas que coma min se sentiron perdedoras nalgúns momentos da vida. Por sorte, como digo na canción, nin a derrota nin a vitoria son para sempre».

 

O tema vén acompañado dun videoclip, realizado por Ferga’s Project y rodado en Lanzarote, no que compartes protagonismo coa vasta paisaxe deserta da illa. Como lembras a gravación do vídeo?

Habló Pablo: «Foron dous días de rodaxe e un de localización. A idea de gravar en Lanzarote foi da miña muller; estabamos escoitando as demos do tema e díxome que, polo tipo de paisaxe e polo que contaba, lle pegaba moito rodalo alí. Así que marchamos en novembro con Olalla, a miña realizadora de confianza que para min tamén forma parte deste proxecto de Habló Pablo, e a súa moza Sonia.

Levantabámonos ás 7:00 da mañá e a percorrer as localizacións e a seguir o itinerario que tiñamos de rodaxe ata que se fixera de noite. Pateamos tanto que un dos días pasamos 30 minutos de subida o Volcán da Corona! Rematamos baldados pero moi contentos co resultado».

 

 

En “Nunca se trató del resultado” rapeas «yo estuve perdido, yo estuve desubicado, y el rap me rescató para iluminarme como un faro». De que xeito dirías, pois, que a música che «salvou»?

Habló Pablo: «Aos 17 anos expulsáronme do Centro de Alto Rendemento no que estaba e me quitaron a beca. Ata ese momento considéraste un privilexiado e fanche crer que es especial. No momento no que te mandan para casa (de xeito bastante inxusto aínda que non quero aburrir con detalles), pois todo o meu mundo derrúbase e caio nunha depresión. Ata que comezo a envorcarme no rap e atopo unha nova ilusión e sentido a levantarme polas mañás. Así que por iso lle debo tanto a esta música.

Fálase moito das vidas que se perderon por culpa do rap e pouco das que salvou, que son maioría, como é o meu caso».

 

 

Na oda a emigración que é “De orilla a orilla” fas referencia á Arxentina, país ao que, de feito, lle dedicaras unha canción, “Gracias Argentina” (2023), co gallo do mundial de  fútbol. Que mensaxe e valores querías transmitir con estes temas?

Habló Pablo: «Un mensaxe de unión, de respecto e tolerancia a toda a xente que ten que emigrar.

A historia é circular e temos que lembrar que nós somos terra de emigrantes, así que é importante acoller con agarimo os que veñen como fixeron con nós no pasado. Tamén é un xeito de agradecer a Arxentina por acollernos, que se podería facer extensible a toda Latinoamérica e moitos outros países como Suíza, por exemplo».

 

Foto © Pino Sartorio

 

En “De orilla a orilla” escoitabamos a Candela Liste, mentres que, por exemplo, en “Las ciudades arden” parte do protagonismo recae no piano de Elsa Muñiz. Como xorden estas colaboracións? Ademais do obvio, que dirías que achegan elas aos temas dos que forman parte?

Habló Pablo: «Pois as dúas coñézoas grazas a Fundación Paideia, e os programas SONEMERXENTE e Sonidos Emergentes, aos que lles estou moi agradecido.

Con Elsa tiña gañas de facer unha canción minimalista e rapear só sobre piano estilo rap francés. E Candela é unha crack e foi a guinda do pastel na canción “De orilla a orilla”. Estoulle moi agradecido a elas e a todos os colaboradores do disco».

 

 

As túas composicións destacan por ser unha combinación entre rap e poesía slam; á hora de compoñer, ten a letra un peso maior que a música?

Habló Pablo: «Para min as letras son sagradas, pero a letra non termina de coller todo o sentido ata que está a música, así que letra e música compleméntanse e o son amplifica o sentido das palabras».

 

Dis que «é unha arma o ser vulnerable na arte». Que papel xogou a vulnerabilidade no proceso creativo de No soy nadie pero soy yo?

Habló Pablo: «Penso que chego a música e a escritura para darlle forma dalgún xeito a esa vulnerabilidade. Ademais, xa hai demasiados discos de rap nos que os MCs só falan das súas virtudes e agochan os seus defectos. Esta vez apetecíame airealos e compartir as miñas inseguridades sen medo».

 

Foto © Pino Sartorio

 

En “Jerga Gallega” alíaste co grupo de cantareiras As Lembranzas para compartir a riqueza da lingua galega, algo que tamén reflictes en “Poesía Falada”. Con todo, a maior parte do teu repertorio está en castelán, por que?

Habló Pablo: «Gústame utilizar o bilingüismo como un arma e está presente en todo o disco. Non me gusta forzar as cousas, hai cancións que para min só se poden facer en galego e outras que teño que facer en castelán de xeito natural.

Algunha canción máis en galego estaba no repertorio, pero ao final decidímolas deixar fóra e sairán proximamente».

 

 

“O vaso que volve” é a canción que compuxeches para Gestán Conteco, xestor de resíduos, que chama á reflexionar sobre a reciclaxe, o respecto á natureza e a importancia de actuar en comunidade. Na túa opinión, que papel pensas que ten a música á hora de espertar conciencias?

Habló Pablo: «Foi algo fermoso que me contactaran para unha campaña e unha iniciativa tan chula. Penso que a música ten moito poder para remover conciencias. Tamén para min mesmo foi unha forma de pararme a pensar e ser máis consciente da importancia de coidar o noso planeta».

 

 

Hai algo que aínda non fixeras e que teñas como obxectivo artístico a curto ou medio prazo?

Habló Pablo: «Aínda son moi pequeniño e, por sorte, quédanme moitos soños por cumprir».

 

Foto © Llum A. González

 

O concerto presentación de No soy nadie pero soy yo tivo lugar o primeiro venres de maio na Sala Garufa Club (A Coruña). Como foi a súa acollida ao vivo?

Habló Pablo: «Foi unha pasada a resposta da xente que estaba na sala e, dous días despois, aínda sigo de resaca emocional. Un día moi especial para min, sen dúbida, polo que significaba e por como se envorcou toda a xente.

Quero nomear a todos os que se subiron o escenario comigo: Charli Decora, Olalla Ferga, Paco (Sol34), As Lembranzas, Noa e Sara (Danza 10) quérovos!».

 

 

Para os que aínda non tiveron a oportunidade de desfrutar da túa música en directo, como son os concertos de Habló Pablo?

Habló Pablo: «Penso que é o meu forte e a miña principal virtude na música, nos directos e onde collen todo o sentido as cancións. Unha combinación de momentos para moverse e bailar con outros máis emotivos.

Ademais de que non somos a clásica formación de rap de DJ máis corista como facía antes; agora vou moi ben acompañado por Charli Decora ao piano, os coros e os controis, que tamén é parte do proxecto de Habló Pablo. Levamos tamén batería, guitarra, espectáculo de baile e, ademais, para a presentación tiven a sorte de contar tamén con As Lembranzas, que son tres talentos moi grandes e coas que tiven unha conexión moi especial en pouco tempo».

 

Na actualidade, que artista ou grupo galego nos recomendarías? Algún favorito que deberiamos coñecer?

Habló Pablo: «Tiven a sorte de coincidir con moitos talentos galegos no programa SONEMERXENTE así que calquera deles (MARIÁN, Catuxa Salom, Candela Liste, Javier Lago, Amoebo, ABRIL, Filloas, Verter GZ, Futuro Alcalde, French Riviera, Eris Mckenzie). Estamos nun momento moi bo na música en Galicia e iso é algo moi fermoso».

 

Se abrísemos a túa conta persoal de Spotify, que escoitariamos? 100% Sinceridade, 0% Vergoña

Habló Pablo: «Unha mestura moi grande de xéneros, desde rap ata música clásica. As catro últimas cancións que engadín hoxe son de Salmo (un rapeiro italiano que é unha máquina), Ashley Johnson, Mari Trini e Nick Cave... Pero se sigo para abaixo a barrena é tremenda [risos]».